ZIOŁA W KOSMETYCE

 

  Historia stosowania ziół w kosmetyce jest równie długa jak historia cywilizacji. Na przetworach roślinnych, przy niewielkim współudziale przetworów zwierzęcych i mineralnych, oparte były receptury kosmetyków aż po wiek XIX. Wraz z początkiem ery chemioterapii w medycynie, zaczęła się era powszechnego stosowania w produkcji kosmetyków związków chemicznych otrzymywanych w drodze syntezy.

Przyczyny masowego stosowania w kosmetyce substancji syntetycznych były oczywiste. Zachęcało do tego ich wybiórcze działanie, duża skuteczność, możliwość łatwego wyjaśnienia działania, a przede wszystkim, niskie koszty produkcji. Stosowanie ziół w kosmetyce zaczęto uważać za przeżytek.

Dopiero w połowie lat pięćdziesiątych XX wieku pojawiły się pierwsze zastrzeżenia dotyczące kosmetyków zawierających chemiczne komponenty. W następnych latach coraz częściej stwierdzano niepożądane działania tych kosmetyków, a nawet choroby związane z ich długotrwałym stosowaniem. W tej sytuacji znów powróciły do łask zioła, a konkretnie otrzymywane z nich przetwory: soki, wyciągi, olejki eteryczne. 

                                                           

Zioła pomagają leczyć różne choroby skórne, a jednocześnie wspaniale pielęgnują urodę. Mogą wygładzać zmarszczki, rozjaśniać cerę, wzmacniać włosy i paznokcie. Nic więc dziwnego, że w dobrych, naturalnych kosmetykach są zioła.

Kremy, balsamy, szampony, a nawet tusze i cienie do malowania oczu - trudno dziś znaleźć kosmetyki, które nie zawierałyby ziół. Są dwa najważniejsze tego powody. Po pierwsze, dzięki naturalnemu pochodzeniu wyciągi ziołowe są łatwo i dobrze przyswajane przez skórę, włosy i paznokcie. Po drugie, zioła zawierają wyjątkowo wartościowe substancje czynne, czyli takie, których działanie można sprawdzić i ocenić. Jest ich wiele, a wśród nich kilka najcenniejszych.

Flawonoidy.

Składnikiem kosmetycznym numer jeden są bez wątpienia zawarte w ziołach związki flawonowe czyli flawonoidy. Jest ich wiele i mają różne właściwości. Na skórę działają przeciwzapalnie i przeciwalergicznie, zwłaszcza w połączeniu z witaminą C. Zmniejszają przepuszczalność i kruchość naczyń krwionośnych, przywracają im elastyczność, zapobiegając tym samym ich rozszerzaniu i pękaniu. Dlatego są ważnym składnikiem kosmetyków do cery naczynkowej. Uważa się też, że odgrywają dużą rolę w usuwaniu wolnych rodników, co wpływa na przedłużenie młodości skóry.

Olejki eteryczne.

    Szczególne znaczenie w pielęgnacji skóry i włosów mają olejki eteryczne. Przyspieszają one procesy regeneracyjne, a to oznacza, że wymiana starych komórek na nowe odbywa się w krótszym czasie. W rezultacie skóra wygląda młodziej, a włosy są mocniejsze i bardziej sprężyste. Wszystkie olejki, w różnym stopniu, mają również właściwości odkażające, bakteriobójcze i przeciwzapalne. Poprawiają też ukrwienie skóry, dzięki czemu zyskuje ona piękny i świeży koloryt. Ponadto silnie działają na zmysł węchu. Odpowiednio dobrane mogą pobudzać, uspokajać, poprawiać nastrój - są więc wykorzystywane w przemyśle perfumeryjnym.  

Garbniki.

Wśród wielu substancji znajdujących się w ziołach wysoko cenione w kosmetyce są garbniki. Mają silne właściwości ściągające - łączą się z substancjami białkowymi, tworząc warstwę ochronną na skórze. Działają przeciwzapalnie, przeciwbakteryjnie, obkurczają naczynia oraz  hamują drobne krwawienia i przenikanie toksyn w głąb tkanek. Zmniejszają też obrzęki. Bardzo dobrze sprawdzają się w kosmetykach do cery trądzikowej i przy nadmiernej potliwości.

Saponiny.                              

Bardzo wiele kosmetyków zawiera saponiny. Jest to duża grupa związków o różnorodnych właściwościach. Hamują procesy zapalne, działają przeciwobrzękowo, poprawiają ukrwienie tkanek, a w rezultacie ich dotlenienie i koloryt skóry. Przede wszystkim jednak obniżają napięcie powierzchniowe wody, tworząc pieniące się wodne roztwory. Zwiększają przepuszczalność błon komórkowych i ułatwiają wnikanie substancji odżywczych do skóry. Saponiny są składnikami mydeł, szamponów, płynów do mycia twarzy, preparatów do demakijażu, toników, żeli pod prysznic.

Fitohormony.

Bezcennym dla zachowania urody odkryciem stały się fitohormony. Są to złożone substancje o działaniu przypominającym działanie kobiecych hormonów płciowych. Likwidują one wolne rodniki, opóźniają procesy starzenia się skóry. Stymulują regenerację naskórka i produkcję kwasy hialuronowego, zapewniającego odpowiednie nawilżanie skóry. Działają łagodząco i przeciwzapalnie. Pod ich wpływem poszerzają się naczynia krwionośne, a skóra staje się lepiej ukrwiona i odżywiona. Fitohormony najczęściej wchodzą w skład kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji skóry dojrzałej, o obniżonej elastyczności i ze skłonnością do przesuszania naskórka.

Zioła na ogół kojarzymy z roślinami nie będącymi drzewem ani krzewem. Tymczasem wiele ziół otrzymujemy właśnie z drzew, z ich liści, kory czy korzeni. Surowiec zielarski pozyskuje się czasem tylko z wybranej części rośliny np. z nasion, ale każda z tych części ma odmienne działanie i w odmienny sposób służy człowiekowi oraz zwierzętom. Zioła to wielki dar od Natury. Wykorzystujemy je od tysięcy lat do leczenia różnych chorób, w kosmetyce, a także w naszych kuchniach jako przyprawy.

Jaga  Karkoszka   "Zioła"